Taksim meydanında, metro istasyonunda veya köşedeki dönercinin dükkanında: Güvenlik kameraları tüm İstanbul’da bizi gözetliyor. Kahvedeki duvarın köşesinde göze çarpmayan küçük kameralar sanki her an bizi gözetlemek için hazırda beklemekte. Kameraların ne tür görüntüler kaydettiği ise ‘Recontact Istanbul’ uygulamasıyla görülebiliyor. Bu cep telefonu uygulamasında İstanbul’un ünlü yerlerinde çekilen videolar izlenebiliyor. Oyunun amacı, görüntülerdeki insan kalabalığında belli bir kişiyi bulmak ve böylece bir sonraki seviyeye çıkmak. Örneğin seviyelerden birinde amaç Eminönü’nde Yeni Camii’nin önündeki meydanda simitçilerin arasında güneş gözlüklü ve gri t-shirtlü birisini bulmak olabiliyor. Böylece oyunsal bir boyutta da olsa İstanbul’un gözetleme sisteminin yavaşça farkına varılıyor.
‘Recontact İstanbul’ Türk video ve film yönetmeni Eray Dinç tarafından geliştirilen bir uygulama. MAVIBLAU ile yaptığı röportajda Eray şu konular üzerine konuştu:
Uygulamanın arkasındaki düşünceler:
Yönetmen olarak kamera gözetleme konusunu her zaman önemsedim ve özellikle film ve video projelerimde konulaştırdım. Bunun dışında ciddi bir bilgisayar oyuncusuyum ve her zaman oyun ile sanatı birleştirmek istemişimdir. Böylece üç ay evvel Recontact İstanbul’u geliştirmeye başladım.
Video görüntüleri:
Aslında gerçek izleme kameraları kullanmadık. Bütün videoları kişisel kameramla çektim. ‘Recontact İstanbul’ arka planında İstanbul’u bulunduran tamamen kurgusal bir uygulama. Video kayıtlarını ünlü ve kalabalık yerlerde çektim fakat içindeki bütün araçların ve insanların kimliklerini yok ettim. Böylece kişisel mahremiyet hiçbir şekilde zarar görmemiş oldu.
Uygulamanın amacı:
Her zaman ve her yerde gözetleniyoruz. Bu durumdan kaçamayız. Aslında kişisel mahremiyet diye birşey kalmadı ve bu gerçek ‘Recontact İstanbul’ oynarken daha da net anlaşılabiliyor.
Gözetlemenin günümüzdeki gerekliliği:
Dijital gözetleme genelde cezai eylemleri önlemez. Bundan ötesi daha çok sözde şüphelilerin kimliklerini tespit etmekte yardımcı oluyor. Yine de kameralardan izlenirken kendimizi güvende hissediyoruz çünkü topluca suçu önlemek değil, suçu izlemek istiyoruz. İnsanlar her zaman işlenen suçu izlemek istemiştir. Fakat benim uygulamamda herhangi bir suç görüntüsü yok. Yani dijital voyörlere göre değil.
[column size=one_quarter position=last ][button color=”white” size=”normal” alignment=”none” rel=”follow” openin=”samewindow” url=”https://www.maviblau.com/02/09/2015/realitat-und-virtualitat-istanbul-im-fokus-der-uberwachungskameras/”]Almanca[/button][/column]
Metin: Laurenz Schreiner
Çeviri: Yasemin Bodur
Editör: Dilara Akkoyun